Thương lắm ao làng! - tản văn Hữu Dũng

Ao làng là hình ảnh thân quen, gần gũi và lưu giữ bao kỷ niệm êm đềm đối với người dân quê tôi. Ao làng điểm tô nét duyên dáng. Là nỗi nhớ khôn nguôi của bao người con xa xứ, mỗi khi hoài niệm về quê hương, nguồn cội.           

Mùa xuân về! Mỗi sớm tinh mơ trên những lá sen, đọt súng, sương mai hội tụ lấp lánh như viên ngọc bích của thiên nhiên ban tặng cho ao làng. Sang hạ, ao làng rực rỡ màu hồng tươi của hoa sen, màu trắng tinh khôi của hoa súng khác nào như lẵng hoa khổng lồ tươi thắm trang điểm cho đồng làng nhiều màu sắc. Cạnh bờ ao, bọn trẻ tụm ba, tụm bảy ngồi chờ nồm dậy và kể cho nhau  chuyện cô Tấm ngoan hiền, Phù Đổng Thiên Vương đánh tan giặc, rồi bay về trời...  hoặc thả mồi tìm con rô, con giếc hay nằm nhìn  trời xanh bao la, dõi theo cánh diều no gió gởi gắm bao ước mơ, hoài bão của tuổi hoa niên. Trời vào thu mặt ao phẳng lặng, thi thoảng vài chiếc lá vàng rơi mà chạnh  nghĩ đời người, sao nghe nỗi buồn không tên khẽ gọi!? Rồi mùa đông đến phía bờ ao lao xao với bao âm thanh từ bờ lau, bụi lách cùng tiếng chim quốc gọi bạn tình nghe đến  não nùng.

Trăng lên  ánh sáng huyền ảo của chị hằng khiến  mặt ao  lung linh  sắc màu kỳ diệu  khác nào như một bức tranh thuỷ mạc bồng bềnh giữa không gian mênh mông. Âm thanh bì bõm nhịp nhàng cùng dòng nước róc rách phát ra từ gàu sòng, gàu vai ngân nga trong đêm trường tĩnh mịch. Dịp này, nam thanh, nữ tú chọn ao làng làm nơi hò hẹn, giao duyên với bao lời  đối đáp khẽ khàng, rồi họ nên nghĩa chồng vợ.

Thế rồi chíến tranh tràn về, ao làng quê tôi trở nên hoang vắng. Xuân về hạ đến vắng đi cánh sen hồng, màu súng trắng. Sớm mai, chiều tà không còn tận hưởng mùi hương dịu ngọt, tinh khiết từ phía ao làng nhẹ nhàng lan toả. Đất nước yên bình, do nhu cầu cuộc sống ao làng san lấp thành đồng, thành ruộng để sinh sôi, nẩy nở mùa vàng.    

  ... Giờ thì bọn trẻ chúng tôi ngày nào, nay đã xa hút cái thời thơ dại hồn nhiên. Nhưng những lúc “trà dư, tửu hậu” hình ảnh ao làng xinh xắn, thơ mộng cùng bao kỷ niệm êm đềm luôn hiển hiện trong tiềm thức mỗi người với bao niềm luyến tiếc khôn nguôi.         

Ôi, Thương lắm ao làng!

Hữu Dũng