Những ngày của tháng 9 năm 2014 này, trong
căn nhà nhỏ ở Sài Gòn, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý sống vật vã với nỗi cô đơn, bệnh
tật. Tuổi già sức yếu đã lấy đi của ông chút sinh lực ít ỏi những mong chống
chọi lại với số phận đời người…
Ngày tháng thanh xuân, lòng còn phơi phới
trong tình yêu đầu đời, chàng trai trẻ Nguyễn Văn Tý đã thêu dệt tình yêu bằng
thứ âm nhạc du dương, mộng ảo. Bản nhạc “Dư Âm” đến bây giờ vẫn là khúc tình ca
đầy thi vị, đậm màu sắc lãng mạn đối với
ông và cả với những ai trót yêu dòng âm nhạc tiền chiến.
Dư Âm - Còn lại của một giấc mơ!
Dù là giấc mơ đầu đời, giấc mơ trong tình
yêu mộng ảo, mãi mãi cũng chỉ là giấc mơ thôi!
Đêm qua mơ dáng em đang ôm đàn dìu
muôn tiếng tơ
Không gian trầm lắng như âu yếm ru ai
trong giấc mơ
Mái tóc nhẹ rung trăng vờn làn sóng
Trong giấc mơ ấy, hiện lên một nàng thơ
duyên dáng ôm đàn, thả hồn theo tiếng nhạc, tóc nhẹ rung trong ánh trăng vờn
quanh theo gió. Và đôi mắt, đôi mắt mới mơ màng, xa vời, dịu vợi làm sao!
Hình ảnh ấy, đôi mắt ấy đã làm thổn thức
trái tim người nghệ sĩ. Ông nhớ lại những ngày tháng cũ : “Ngày đó bạn tôi bảo:
tao có hai đứa cháu, mày về Quỳnh Lưu, tao giới thiệu cho. Cả nhà muốn ghép tôi
với cô chị, nhưng thoáng thấy cô em vừa mười sáu đôi mắt như hồ thu, tôi đã bị
hút hồn; về tương tư mãnh liệt, tôi thức trắng đêm viết bản Dư Âm”.
Dư Âm đã ra đời, khoảng năm 1950, khi
chàng nhạc sĩ vừa tròn 25 tuổi.
Anh yêu tiếng hát êm như lời
nguyền đẹp bao giấc mơ
Anh như lầu vắng em như ánh trăng gieo
muôn ý thơ
Muốn nói cùng em đôi lời trìu mến
Tim anh băng giá đang ngại ngùng câu
năm tháng mong chờ
Tình yêu đầu đời thật tuyệt vời và mãnh
liệt! Khi ấy, nàng là tất cả: là tiếng hát dịu êm, là ánh trăng, là ý thơ muôn
điệu, là lời nguyện ước, là giấc mơ hoa!
Nhạc sĩ tiết lộ thêm: “Tôi chơi với cô chị,
cô em mới mười sáu tuổi, một hôm ghé cằm lên vai chị, đôi mắt ngây thơ nhìn
thẳng vào tôi, cho đến bây giờ tôi vẫn nhớ như in đôi mắt ấy. Tôi ngày ấy nhát
lắm, không dám bày tỏ tình cảm. Sau đó cô ấy lấy một anh bộ đội, chuyển ra thủ
đô…”.
Không dám thổ lộ tình yêu nên nhạc sĩ chỉ
còn biết tương tư, thở than, sầu mộng:
Hẹn em từ muôn kiếp trước
Nhớ em mấy thưở bạc đầu
Anh đã âu sầu vì đường tơ vương vấn
Em để cung đàn đưa anh về đâu
Đêm đêm, giấc mơ hình dáng tươi đẹp, tiếng
hát, dáng dấp của nàng…khiến chàng nhạc sĩ đa tình chìm đắm trong nỗi nhớ nhung
mộng mị.
Dư âm tiếng hát gieo lên trong lòng
anh bao nhớ nhung
Đê mê lòng nhớ đêm qua giấc mơ môi em
hé rung
Anh muốn thành mây nương nhờ làn gió
Đưa anh tới cõi mơ hồ nào đây muôn
kiếp bên đàn
*
Tình yêu đơn phương ấy rồi cũng đi vào quên
lãng trước những biến động dữ dội của thời cuộc! Chàng nghệ sĩ ra mặt trận tham gia chiến đấu
ở sư đoàn 304, với công việc của một trưởng đoàn Văn công. Nhiều bài nhạc mới đã ra đời theo chiến sự, phục
vụ đắc lực cho giai đoạn cả dân tộc đấu tranh giải phóng.
Với tư chất và vốn âm
nhạc được đào tạo vững chắc, phong phú, ông đã để lại dấu ấn khó quên trong
dòng nhạc cách mạng. Những bài hát tiêu biểu, nổi tiếng: Vượt Trùng Dương
(1952); Mẹ Yêu Con (1956); Bài Ca Năm Tấn (1967); Tắm Áo Mẹ Vá Năm Xưa (1973);
Một Khúc Tâm Tình Của Người Hà Tĩnh (1974).
Sau ngày giải phóng, ông cũng có những ca
khúc để đời: Người Đi Xây Hồ Kẻ Gỗ (1976); Cô Đi Nuôi Dạy Trẻ (1980); Dáng Đứng
Bến Tre (1981). Chính vì những đóng góp quan trọng và có
hiệu quả cho nền âm nhạc Việt Nam, năm 2000 ông được Nhà nước tặng “Giải thưởng
Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ Thuật” cho các tác phẩm nổi tiếng đó.
*
Giờ đây, ở tuổi chín mươi, tác giả ca khúc
Dư Âm nổi tiếng ngày nào đang sống cô đơn trong căn nhà nhỏ hơn 10m2 giữa lòng Sài Gòn! Ông tiếc nuối
khi nói rằng: “Mọi thứ bây giờ chỉ còn là kỷ niệm”. Ông hầu như nằm liệt trên
giường bệnh khi vừa trải qua cơn tai biến mạch máu não lần thứ ba với sự chăm
sóc của người giúp việc.
Ông bây giờ chỉ biết sống trong hoài niệm
về một quá khứ đã hết lòng yêu thương và cống hiến. Ông lại hay tủi thân, hay
rưng rưng nước mắt mỗi khi bạn bè thân
hữu hay đoàn thể đến thăm!
Gần đây, khi phóng viên báo hỏi ông: “Nhạc
sĩ ưng ý nhất tác phẩm nào của mình?”, ông không ngần ngại trả lời: “Ca khúc Dư
Âm” và sau đó cao hứng, cất tiếng hát. Ông cảm thấy như sống lại thời kỳ hạnh
phúc nhất.
Và
cũng như lời tổng kết về tình yêu của
thi sĩ Hồ Dzếnh:
Tình chỉ đẹp khi còn dang dở
Đời mất vui khi đã vẹn câu thề.
Với ông, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý, bài Dư Âm là
tất cả! “Đó là bài tôi viết cho người con gái tôi yêu nhưng không lấy được”.
HỮU DU (tác giả giữ bản quyền)
___________________________
Đồng cảm sâu sắc và xin được chia sẻ hoàn cảnh khó khăn của nhạc sĩ, mong ông sẽ vượt qua
Trả lờiXóaCảm ơn bạn vì tình cảm sẻ chia đối với nhạc sĩ. Mong những tình cảm của thính giả gần xa sẽ làm ấm lòng nhạc sĩ, giúp ông thêm nghị lực để vượt qua bệnh tật. Hữu Du.
XóaTừ nhỏ, tôi đã rất thích mấy câu hát dịu dàng của nhạc sĩ NVT "Mẹ thương con có hay chăng thương từ khi thai nghén trong lòng. Mấy nắng sớm chiều mưa ròng. Chín tháng so chín năm gian khó tính khôn cùng" nhạc của ông nhẹ nhàng mà sâu lắng. Cầu chúc ông bình an
Trả lờiXóaLời nhạc trong tác phẩm của ông nhẹ nhàng nhưng chân thành sâu sắc đi vào lòng người nghe nhiều thế hệ. Mình lại thích lời hát: "Tấm áo ấy bấy lâu nay con thường vẫn mặc.Để nhớ ngày chúng con về Hà Bắc, quần nhau với giặc! Áo con rách thêm, nên các mẹ già vẫn thức thâu đêm vá áo...thật cảm động!
XóaMột tin vui từ báo Pháp luật TP.HCM
Trả lờiXóaNhạc sĩ Nguyễn Văn Tý được hỗ trợ 5 triệu đồng/tháng đến cuối đời
http://plo.vn/van-hoa-giai-tri/nhac-si-nguyen-van-ty-duoc-ho-tro-moi-thang-5-trieu-dong-den-cuoi-doi-500090.html
(PLO) - Với hai ca khúc “Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh”, “Người đi xây hồ Kẻ Gỗ" nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đã được tỉnh Hà Tĩnh tri ân mỗi tháng 5 triệu đồng đến cuối đời.
Theo thông tin từ tỉnh ủy Hà Tĩnh, tỉnh này đã chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh thống nhất thành lập Quỹ nhân ái để chia sẻ khó khăn với người nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý - người có duyên với Hà Tĩnh. Cụ thể, bắt đầu từ tháng 9-2014, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý (ảnh) sẽ nhận mỗi tháng 5 triệu đồng đến cuối đời.
"Sắp tới, đại diện Tỉnh ủy, Sở NN&PTNT cùng Quỹ nhân ái của Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh sẽ vào thành phố Hồ Chí Minh thăm hỏi và trao tặng tận tay nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý số tiền ủng hộ nói trên" (theo Công luận).
Cũng mừng cho nhạc sĩ! Những người làm nghệ thuật như con tằm nhả tơ, dệt cho đời cái đẹp của ân tình chan chứa. Mong nhạc sĩ sẽ được ấm lòng với tình cảm, sự hỗ trợ tích cực của cơ quan, đoàn thể xã hội đối với ông! Chúc nhạc sĩ vui khỏe!
Xóa