XUÂN VÀ NỖI NHỚ | thơ Lê Văn Thật
Ở phương em chắc giờ còn lạnh lắm
Rừng núi chập chùng, em lại mong manh
Chiếc áo gió làm sao mà đủ ấm
Xuân theo về bên nồi bánh chưng xanh
Anh say đất trời em, say lời kế
Cao su bạt ngàn xanh cả nắng gay
Yêu con suối cứ ngàn năm thủ thỉ
Mơ núi đồi vàng rực cánh rừng mai
Ở phương anh nôn nao bao nỗi nhớ
Tây Ninh xuân về hương sắc đẹp sao!
Những con đường đèn hoa giăng rực rỡ
Những dãy lầu khoe dáng với trời cao
Giá lúc này mình bên nhau em nhỉ !
Dạo phố đêm ẻo lả những xe tình
Công viên ảo huyền, cầu Quan khe khẻ
Thị xã sắc màu ta cũng thấy lung linh
Lên núi lạy Bà cầu duyên em nhé
Trên cáp treo ta giỡn với mây chiều
Kia Lòng Hồ mênh mang làn sương phủ
Đây cánh đồng xanh cả mắt em yêu
Ta chếnh choáng với tím màu Vàm Cỏ
Gánh đôi bờ xanh cả đất Tây Ninh
Chiều lững lơ những con thuyền lãng tử
Bác nông phu nhìn cánh lúa cười tình
Dân mình yêu quê hương và tiếng hát
Nên hóa đất trời thành những bài ca
Cho xuân đến, cứ rộn ràng đất nước
Cứ rộn ràng anh, nỗi nhớ em xa...
Ở đoạn đầu của bài thơ tác giả tỏ ra bồn chồn,
lo lắng bởi phương em núi rừng đang lạnh mà em thì chiếc áo mong manh. Ở đó mùa
xuân chỉ được thể hiện quanh nồi bánh chưng ấm áp
"Ở phương em chắc giờ còn lạnh lắm
Rừng núi chập chùng, em lại mong manh
Chiếc áo gió làm sao mà đủ ấm
Xuân theo về bên nồi bánh chưng xanh"
Đọc đoạn thơ ta thấy tác giả cô đọng, biến nồi
bánh chưng thành trung tâm điểm của mùa xuân nơi một miền rừng núi. Tác giả
dùng chữ “ nồi bánh chưng xanh” nghĩa là đem cả đại ngàn vào nơi đó. Chỉ bằng
những nét ước lệ tác giả bày tỏ được tình cảm, phát họa được phong cảnh, diễn
tả được sinh hoạt ở một miền rừng núi vào buổi đầu xuân.
Qua đoạn hai của bài thơ, tác giả nhân mạnh tình
yêu của mình đối với vùng đất xa lạ chỉ được nghe qua lời kể:
"Anh say đất trời em, say lời kế
Cao su bạt ngàn xanh cả nắng gay
Yêu con suối cứ ngàn năm thủ thỉ
Mơ núi đồi vàng rực cánh rừng mai"
Đoạn thứ hai cũng bằng những nét ước lệ đó tác
giả tôn vinh được nét hung vĩ của quê hương xa lạ với mình. Qua cái đầu đề “Xuân và nỗi nhớ” và qua hai đoạn thơ đầu ta cứ tưởng tượng bài thơ của tác giả sẽ
đầy ray rức, sầu thảm, nhớ thương. Nhưng không, người đọc sẽ thấy tác giả mở
toan một cánh cửa mùa xuân vui tươi và nồng ấm. Cái thủ pháp ấy khiến cho người
thưởng thức có cảm tương như mình ngồi trong phòng lạnh, nhìn ra bầu trời ngoài
kia lung linh đầy ánh sáng. Xin mời hãy đọc qua đoạn thứ ba:
"Ở phương anh nôn nao bao nỗi
nhớ
Tây Ninh xuân về hương sắc đẹp sao!
Những con đường đèn hoa giăng
rực rỡ
Những dãy lầu khoe dáng với trời cao"
“Phương em” là ở đâu, là địa danh nào tác giả
không nói, nhưng “ phương anh” là Tây Ninh tác giả nói rõ ràng. Như thế có thể
hiểu rằng phương em nếu không là hư cấu thì tác giả cũng chỉ lấy làm tiền đề để
chủ ý giới thiệu một Tây Ninh, một bức tranh sắc màu rực rở nổi bậc trên cái
nền mà tác giả lấy từ màu xanh núi rừng hùng vĩ của phương em. Trong đoạn thơ nầy
tác giả giới thiệu sơ qua những nét chung trong vẽ đẹp của mùa xuân Tây Ninh,
để rồi khôn khéo hơn, tác giả đã đem một sự ao ước bên nhau để tiếp nối giới
thiệu một Tây Ninh với rất nhiều chi tiết có cảnh, có tình, có mộng, có mơ đan
xen vào nhau làm cho cây bút viết thơ trở thành cây cọ vẽ, khiến nổi bâc những
phong cảnh hửu tình, tươi đẹp, nên thơ là quê hương mà Tác giả vô cùng yêu mến:
"Giá lúc này mình bên nhau em nhỉ !
Dạo phố đêm ẻo lả những xe tình
Công viên ảo huyền, cầu Quan khe khẻ
Thị xã sắc màu ta cũng thấy lung linh
Lên núi lạy Bà cầu duyên em nhé
Trên cáp treo ta giỡn với mây chiều
Kia Lòng Hồ mênh mang làn sương phủ
Đây cánh đồng xanh cả mắt em
yêu
Ta chếnh choáng với tím màu Vàm Cỏ
Gánh đôi bờ xanh cả đất Tây Ninh
Chiều lững lơ những con thuyền lãng tử
Bác nông phu nhìn cánh lúa cười tình"
Sở dĩ người viết bài nầy chép nguyên ba đoạn thơ
không xen lời bình luận vì nó là một mạch thơ liên tục như mặt gương phản chiếu
lấp lánh muôn màu muôn vẻ của cảnh vật thiên nhiên, của tình người thắm thiết
mang đầy thứ âm thanh êm ái của quê hương, tiếng rung động của tình người.
Người đọc ba đoạn thơ nầy, không chỉ thấy cụ thể
một miền đất Tây Ninh với những phố phường, với những sông núi mà qua đó liên
tưởng đến quê hương thân yêu của chính mình cũng có một linh hồn Việt Nam như
Tây Ninh vậy. Tình yêu Tây Ninh trong dòng máu của tác giả được truyền cảm qua
dòng thơ, cho nên lời kể trong thơ có âm hưởng như một lời tâm tình, một lời
thổ lộ yêu thương, một lá thư tràn ngập tình yêu của một con người chất chứa
trong lòng biết bao tình cảm keo sơn, gắn bó và dễ dàng để bật ra tiếng lòng
rung động lan tỏa đến tâm hồn người khác.
Đoạn cuối
của bài thơ tác giả hòa điệu sự rộn ràng đón xuân của quê hương Tây Ninh trong
cái nỗi nhớ của riêng mình:
"Dân mình yêu quê hương và tiếng hát
Nên hóa đất trời thành những bài ca
Cho xuân đến, cứ rộn ràng đất nước
Cứ rộn ràng anh, nỗi nhớ em xa…"
Nỗi nhớ trong lòng tác giả không làm cho buồn,
không làm cho đau mà điểm xuyết cho niềm vui của mùa xuân Tây Ninh đậm đà thêm
nữa. Mùa xuân trong bài thơ không trở thành vô nghĩa vì thiếu em như trăm ngàn
bài thơ khác mà mùa xuân ở đây làm ý vị thêm cho nỗi nhớ, làm ý vị thêm cho ước
mơ, làm tôn cao cái giá lạnh ở phương em và cái tươi sáng ở phương anh, nuôi hy
vọng tràn ngập niềm vui ngày đoàn tụ.
Trong bốn câu thơ ở đoạn cuối, tác giả còn đem “nỗi nhớ em xa” lồng trong “đất trời thành những bài ca”, trong “quê hương và
tiếng hát”, trong cái “rộn ràng đất nước” khiến cho cái tình yêu nhỏ bé, cái
nỗi nhớ riêng tư được bọc trong tình yêu quê hương cao thượng tự nhiên và hài
hòa.
Bài
thơ “Xuân và nỗi Nhớ” của Lê Văn Thật diễn tả mùa xuân tràn đầy sức sống trên quê hương. Bài thơ diễn
tả nỗi nhớ làm thanh cao tâm hồn và đặc biệt hơn hết, đem tâm tình riêng của
mình đặt vào hồn quê hương, đất nước mà lời thơ không gượng ép bởi nó phát xuất
tận đáy lòng cúa thi nhân, không vướng víu điều gì ngoài tâm hồn thơ chân thành
rung động.
CHÂU THẠCH (tác giả giữ bản quyền)
________________________________
Cảm ơn anh Châu Thạch đã bình. Anh đã lật tẩy bí mật của bài thơ hết rồi. Chúc anh khỏe và có nhiều bài bình hay.
Trả lờiXóaChúc nhà thơ Lê văn Thật Bình Thạnh có nhiều thơ hay để châu Thạch hân hạnh được viết lời bình.
Trả lờiXóaGởi lời thăm đến tất cả anh chị em Câu lạc Bộ Bình Thạnh thân yêu. Hẹn ngày gặp mặt ./.
Châu Thạch