1. Vừa đi
tới, cô gái đã trông thấy thằng bé con cởi trần mặc quần cụt, xách cái cuốc
chạy lăng xăng trên bờ kinh. Con kinh nhỏ vắt qua một cánh đồng rộng lớn. Trời
đứng gió, khói đốt đồng cuồn cuộn như dòng thác trắng không có nguồn sừng sững
giữa không trung. Nơi cô gái đứng, những gốc rạ nhọn hoắt đang chĩa lên trời
như khiêu khích những tia sáng mỏng mảnh dần tắt khi hoàng hôn ùa về.
Ngó qua ngó lại như đang che giấu bí mật gì ghê
gớm lắm. Thấy không có ai nó mới hạ cuốc xuống đất bắt đầu đào. Cô gái sững
người, tìm cho mình một chỗ nấp an toàn sau những đụn khói trắng xóa để đảm bảo
thằng bé không nhìn thấy cô. Cô gái không biết thằng bé sẽ làm gì với cái cuốc
nặng è và cái túi vải màu xám kia nên cố dõi theo nó.
Chiếc bóng nhỏ thó kéo một vệt dài dưới nắng chiều
lồng trong những sợi khói trắng mảnh dẻ bay thẳng lên trời càng làm thằng bé
mỏng manh hơn lúc nào hết. Cô gái trổ tài nhìn người đoán tuổi của mình. Cô
đoán thằng bé chừng 12 hay 13 tuổi là cùng. Bởi vì trẻ con ở quê thường lớn
trước tuổi, nhìn già dặn hơn trẻ con ở thành phố. Cô nghĩ vậy trong khi hai mắt
cứ đưa lên hạ xuống theo từng nhịp đập của cái cuốc. Thân hình còi cọc của
thằng bé và mái tóc rễ tre vàng chóe nhễ nhại mồ hôi vì giang nắng nhiều. Nó tỉ
mẩn lấy từ cái túi vải xám đó ra mấy ống nhựa màu xanh nhanh nhảu đặt xuống chỗ
cái hố vừa đào xong.
Thằng bé tỏ ra hăm hở khiến cô gái không thể không
thắc mắc. Từ chỗ cô đứng có thể thấy nó bẻ vài nhánh cây bạch đàn non mọc trên
bờ ruộng, đặt lên chỗ vừa lắp ống rồi nhảy lên bờ ngồi. Nó nghỉ tay rồi lau
những giọt mồ hôi không ngừng tươm ra trên tấm lưng trần đỏ rát như cái lọ gốm
quá lửa. Cô gái muốn bước tới xem chỗ nó vừa đào xong nhưng có gì đó khiến cô
phải khựng lại. Cô dẹp lòng tò mò sang một bên rồi chờ đợi những hành động tiếp
sau đó. Một cảnh “đắt” trời cho mà người xa quê như cô ít dịp nhìn thấy. Vậy là
chiếc máy ảnh Kodak trên tay cô nhá liên tục ghi lại những hình ảnh hi hữu này,
nhưng tiếc rằng không thể chụp cận cảnh “công trình” của thằng bé.
Nó đang chờ đợi, cô gái chắc chắn như thế. Nhưng không
biết là đợi điều gì, hiển nhiên nó vẫn chưa nhìn thấy cô.
2. Bây giờ
thì những sợi khói đã thôi uốn lượn trong gió vì những đụn rơm vàng hươm trên
cánh đồng đã cháy thành tro. Trên mặt đất chỉ còn lại hai màu chủ đạo đó là màu
đen trũi của mớ tro rơm vừa cháy và màu xám của đất. Điểm “trú ẩn” của cô gái
đã biến mất sau cái hắt hơi làm cô ngượng đến chín mặt. Thằng bé nhìn về phía
cô bằng ánh mắt hoàn toàn xa lạ. Nó sững sờ khi bắt gặp người lạ phát hiện ra
“công trình” của mình. Cô gái ngẩn tò te, tỏ vẻ không hiểu gì khi nhìn thấy một
sinh vật lạ, trơn nhẫy như bôi mỡ có cái bụng vàng nghính nằm gọn lỏn trong tay
thằng bé. Và khi đó, thằng bé nhảy cẫng lên sung sướng!
- Em làm gì ở đây? – Cô gái hỏi ngay thằng bé, nếu
không nó thắc mắc hỏi “Chị làm gì ở đây?” thì khó trả lời lắm.
Cặp mắt linh lợi của thằng bé quét ngang cô gái từ đầu
tới chân, đủ để nhận thấy cô không phải là người cùng quê thì nó mới chịu “giải
thích” cho những hành động vừa rồi.
- Bẫy lươn.
Cô mới về nước được hai hôm. Nhiều năm rồi mới được
đón Tết cổ truyền tại quê hương, lòng không khỏi bâng khuâng. Với cô, những
ngày tháng vùi đầu vào công việc ở Paris
đã qua. Cô muốn có một khoảng trời riêng cho mình với một buổi chiều vàng ở quê
hương. Chút gió trời dịu mát sẽ khiến cô yêu cuộc sống hơn. Nghe người thân
mách bảo, cô tới đồng ruộng này vừa đập lúa, chiều nay người ta sẽ đốt đồng,
hoàng hôn chắc sẽ đẹp nên cô cố tìm tới. Vừa tới đây, đã bắt gặp thằng bé với
những hành động kì quặc, thế là cô theo dõi nó.
- Bẫy lươn à? – Cô gái mắt tròn mắt dẹt ngạc nhiên
trong khi thằng bé vẫn luôn tay luôn chân tóm cổ những con lươn to béo, cho vào
trong cái túi vải màu xám. Nó vẫn không thèm nhìn đến cô, chỉ dán mắt vào lũ
lươn vàng đang tìm cách thoát khỏi bàn tay xương xẩu của nó.
- Phải! Không làm lấy gì mà ăn.
Trong nháy mắt, khói đã tan, phơi bày một chiếc bẫy
lươn độc đáo. Cô gái nhoài người ra trước nhìn những con lươn đang vùng vẫy
trong chiếc túi màu xám. Với thằng bé con, cô gái lạ, cái mùi nước hoa thơm
thơm cũng lạ. Đến quần áo cô gái mặc cũng không giống dân quê Củ Chi của nó.
Cô buột miệng hỏi:
- Em tự nghĩ ra cái bẫy này hả?
- Đúng vậy!
- Số lươn này em để ăn hay bán?
- Bán chứ, ăn làm sao hết? Thế cũng không biết!
Cô gái tâng hẩng một lúc mới hỏi tiếp:
- Thế cha mẹ em đâu?
Gương mặt thằng bé thoáng buồn:
- Em không có mẹ, cha em đang đập lúa cho người ta ở cánh
đồng bên kia. - Thằng bé chỉ tay về phía cánh đồng bên kia con kinh ọc ạch
nước. Cô gái thấy trong mắt nó có nỗi buồn mà dường như nó không muốn chia sẻ
với ai. Thằng bé nói tiếp:
- Cái bẫy này là em tự làm. Chị không phải là người ở
đây em cũng không giấu nghề làm gì, em sẽ nói về nó trước khi chị giới
thiệu về mình. – Giọng nó khỏe khoắn và chắc nịch. Thằng nhỏ lanh lợi hơn cô
tưởng. Nó tiếp lời:
- Em sợ lũ bạn cùng xóm ăn cắp nghề bẫy lươn nên đánh
lừa tụi nó chạy đi coi người ta đuổi ếch ở cánh đồng bên kia rồi.
- Sao em lại làm thế?
- Bởi vì ếch rẻ tiền hơn lươn đồng.
- Hi hi… em thông minh thiệt đó!
Thằng bé bắt đầu kể: Lươn thích đào hang ở
đất bùn và những nơi có trấp cỏ. Hang lươn không cố định, do đó nó chọn một
cánh đồng ngập nước, có bùn rồi đào một cái hố, tát hết nước ra ngoài, cẩn thận
đặt một cái giỏ xe đạp ở dưới. Tiếp đến, nó lấy những cái ống nhựa đặt xung
quanh miệng hố, phủ đất và bùn ướt lên trên. Đầu ống còn lại ngập trong nước,
đó là đường dẫn lươn vào bẫy. Một yếu tố vô cùng quan trọng cho chiếc
bẫy tự tạo này đó là mồi. Khứu giác của lươn rất nhạy, nhờ đó mà nó đánh hơi
được mùi thức ăn rất nhanh. Khi nhận thấy thức ăn đó hợp khẩu vị thì lươn tìm
đến chỗ có mồi để ăn ngay lập tức. Mồi lươn có thể là côn trùng, mối hoặc mồi
thuốc pha trộn thêm giun, ốc. Cuối cùng là tìm những nhánh cây ngụy trang chiếc
bẫy. Khi thấy có hang trong khu vực sinh sống, lại thêm cái mùi tanh tanh nồng
nồng của món mồi ưa thích, dù đói dù không chúng cũng sẽ tự chui đầu vào bẫy. Cô gái sực nhớ lúc ra khỏi nhà có mang theo mấy viên
kẹo. Cô cho nó hết rồi “khai thác” thêm. Thằng bé cũng nói thêm:
- Lươn sống ở mương, rãnh, ruộng, rọc, đến
bàu, đìa. Để tránh kẻ thù, lươn cũng có khả năng biến đổi màu sắc để phù hợp
với môi trường sống xung quanh. Nhưng khả năng “biến hóa” của lươn vẫn còn kém
xa các loài bò sát như tắc kè, kì nhông… Lươn vốn nhút nhát, hễ thấy nguy hiểm
là trốn ngay vì nó không đủ can đảm để đổi màu rồi nằm im một chỗ chờ kẻ thù
tới… lượm.
3. Thằng bé
túm lấy cái cuốc lấp chỗ đặt bẫy lươn vừa khai thác xong rồi đi về. Nó cũng
không quên mang theo những chiếc kẹo mà cô gái tặng vẫn chưa dùng hết.
Thằng bé đã đi xa nhưng cô vẫn chưa kịp hỏi tên nó. Chẳng biết ngày mai cô tới
đây ngắm hoàng hôn có gặp nó với cái bẫy lươn nữa hay không? Nhưng có một điều
chắc chắn rằng, ngày mai lũ lươn sẽ được mang ra chợ bán giúp thằng bé tiếp tục
cuộc mưu sinh của một kiếp người.
Cô gái đến đây với mục đích ngắm hoàng hôn, nhưng
hoàng hôn đã tắt từ lúc nào cô cũng không hay. Cô gái tiếc nuối nhìn về phía
chân trời, chỉ thấy những tia sáng màu xanh lá phóng lên từ điểm mặt trời lặn,
tạo thành vòng cung tỏa ra trên không như những nan quạt sắp bị bóng tối nuốt
chửng…
VÕ CHÍ NHẤT
–––––––––––––––
BÔNG
TRÀM CHUYÊN ĐỀ 20
>>
Vui lòng nhấp chuột vào hình ảnh bên dưới để vào mục lục <<
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét