Bình minh vừa lên - truyện ngắn Đào Phạm Thùy Trang

Khoảnh khắc ấy thật đẹp, là khi Nương nhìn thấy ánh mắt chồng rực lên niềm hạnh phúc lúc cho nắm rau thơm “tả pí lù” vào tô mì buổi sáng:

- Ôi ngon quá em ơi… tự tay mình trồng, tự tay mình hái, mình bỏ vô tô mì nè… Em, em có nghe mùi ngò gai hòa lẫn trong mùi thơm ấm của cải mầm, mùi hẹ nồng nồng, mùi rau dấp cá nữa, thơm như cả ao cá trong vườn… thần thánh luôn phải không?

Nương cười xòa nói chồng “sến như con hến”. “Thơm như cả ao cá…” gì trời. Nhớ ngày nào đưa anh về ra mắt cha mẹ, ăn bữa cơm với nhau, dĩa rau sống xanh um cắt từ vườn vô, anh xuýt xoa khen rồi quấn một đũa rất to. Ai dè không đầy ba giây đã chạy vụt vào nhà tắm nôn thốc nôn tháo nói “Bộ tay em làm cá không rửa rồi bốc rau cho vào dĩa à?”

Cả nhà được phen cười sặc cơm. Nương lựa lựa vài lá rau trong dĩa rồi vò vò xong “ịn” vào mũi anh bảo đây chính là làm cá không rửa tay nè! Nhìn mấy lá rau bé xíu mà bốc cái mùi độc ác, anh gãi đầu:

 - Xin lỗi cả nhà vì nào giờ cháu… không biết ăn rau này. Ủa mà nó tên gì ạ? Để mai mốt, cháu đi mua nó về ăn cho quen mùi… vì cháu không ăn được cá, cứ ăn là mắc xương

Ba mẹ Nương cười nghiêng ngã, lòng dậy nỗi cảm thương một thanh niên gần ba mươi mà không biết rau giấp cá là rau gì, càng không ăn được cá.

Cưới nhau xong, nhà vợ cho thửa đất be bé để vợ chồng trẻ an cư lạc nghiệp. Căn nhà nhỏ được cất lên, bữa cơm vợ chồng trẻ nếu không ăn chung món thịt thì xem như là “cắt nửa bàn ăn”, bên này vợ ăn cá, bên kia chồng ăn trứng hoặc… đồ hộp. Vậy nên Nương quyết “cải tạo” chồng.

Vuông đất bé xíu sau nhà cũng được Nương tận dụng hết diện tích để trồng rau. Hết chậu xốp cho các loại cải thì chậu treo cho các loại rau gia vị. Giàn mướp thì bé xíu như tấm nệm nhưng cho trái  lúc lỉu trông rất vui mắt.

Chồng thì sau giờ làm cũng tíu tít bên vườn rau của Nương, hết tưới nước thì xới đất. Cái xẻng bé xíu xới nhè nhẹ trong thùng xốp, rồi múc từng ca phân bò đã hoai mủn cho vào để hôm sau là reo lên khi thấy mớ ngò gai, hành lá, ngò rí… cao vụt xanh mươn mướt

Sau bốn tháng “cải tạo”, chồng Nương đã ăn được món canh cá nấu ngót. Đó là vài con cá trắng còn nhảy xoi xói của buổi chợ sớm Nương mua về, nêm ngòn ngọt một chút, sôi lên thì cho ngò rí vào xong tắt bếp múc ra để nhìn chồng xì xụp húp.

Nương cười rinh rích bảo chồng kể về sự tích mắc xương cá đi, vì sao gần ba chục năm qua anh không ăn cá?

Anh ậm ừ kiểu thẹn rồi bảo:

- Ngày bé anh háu ăn lắm, nhà nghèo, ba anh em trai sàng sàng nhau nên thằng này sợ thằng kia ăn hết phần ấy mà! Thế là cứ mạnh tay mà múc, mà nhai chả kịp lừa xương gì cả. Đến khi nuốt rồi khóc thét lên mẹ mới biết. Chữa mắc xương bằng cách nuốt cơm nóng đến sắp nghẹn, uống nước chanh không đường chua lè chua lét mà cái xương không chịu trôi  xuống. Mẹ vừa đạp xe vừa khóc chở thằng con tới bác sĩ, ổng bắt há miệng ra, gắp cái xương ra, may mà còn thấy được nó. Hồi đó mà bác sĩ tính 20 ngàn tiền công là cũng nhiều đấy!

- Ôi trời ơi… ghê vậy à? Sau đó thì sao hả chồng? Nương âu yếm hỏi.

- Sau đó… anh vẫn mắc xương cá, có khi tuần mắc hai lần. Mẹ đưa đi bác sĩ riết, ông không thèm tính tiền luôn. Rồi người ta nói tại cổ họng anh nhỏ, đầu lưỡi bằng nên khó lừa xương. Biện pháp dễ nhất là… đừng ăn cá nữa. Hoặc chỉ ăn cá lớn. Mà em biết đó, cá lớn thì lớn tiền, sạp rau ghém của mẹ làm sao đủ tiền mua cá lớn?

Dòng ký ức của chồng chìm trong tiếng thở dài, bởi người đàn ông được coi là trụ cột gia đình ấy đã bỏ vợ và ba đứa con trai để đi theo người đàn bà khác vì “Ở với em nghèo quá, đẻ gì mà đẻ hoài, tui đi kiếm bà khác coi có giàu hơn không”

Ông ấy có giàu hơn hay không thì mẹ anh không biết, bởi bà còn bận tảo tần nuôi bầy con mà đứa lớn nhất mới lên 10.

Cơm chỉ có thịt vụn cá nhỏ chứ làm gì có cá lớn. Hôm nào rảnh tay mẹ anh làm một nồi cá kho mía xương rục mềm đến tan trên đầu lưỡi thì xem như hôm đó thằng trai giữa không… tốn tiền đi bác sĩ vì mắc xương cá. Nhưng thường thì bà bận nhiều hơn rảnh chuyện cơm nước đứa con lên mười sẽ  lo, cậu bé chỉ biết kho cho chín. Thế nên cậu em lên 7 cứ… mắc xương

Nương cười hi hi rằng mắc xương cá riết mà anh không “miễn dịch” hả? Sao cứ phải mắc hoài. “Ai mà biết đâu nè, chắc tại đầu lưỡi anh không nhọn đó mà”.

Mắc xương cá mãi nên cậu bé lên 7 quyết định: không ăn cá nữa, cái rau gì có mùi cá cậu bé cũng tránh xa luôn.

Hôm nào dư dả tí thì mẹ mua thịt cho ba anh em ăn. Khi ít tiền vẫn ăn cá con cá vụn, thì mẹ mua cho cậu trai giữa vài cái trứng hoặc lon cá mòi. Vậy là giải quyết được vấn đề xuơng cá. Nhưng chuyện mắc xương làm cậu không thèm ăn cá suốt 20 năm sau.

- Rồi sau đó ba anh có trở về không? Mẹ  siêu nhân ghê á, nuôi ba đứa con trai nên người hết! Nương nói bằng giọng ngưỡng mộ. Giọng chồng Nương trầm trầm:

“Mẹ anh là người phụ nữ vĩ đại nhất trên đời này. Sau ba anh có trở về, về lúc nửa đêm, còn dắt theo người phụ nữ khác. Ông xin mẹ mở cửa cho vô nhà ngủ vì dù sau nhà cũng còn đây, các con ông vẫn còn đây. Đó là lúc anh mười bốn, anh Hai mười bảy rồi

Mẹ mở cửa cho họ vào, nhưng ba anh không chịu ngủ ở bộ ván nhà trước, mà đòi vô phòng ngủ với mẹ, chỉ ngặt một điều, ông buột mẹ nằm một bên, người phụ nữ kia nằm một bên

Vậy là đêm đó mẹ xuống bếp ngủ, để phòng của mình cho họ. Rồi chắc là mẹ ngủ không được nên mấy con dao bào xắt rau muống, bắp chuối đều được mẹ đem ra lau chùi mài giũa bén ngót giắt dọc trên vách bếp chuẩn bị cho buổi chợ hôm sau.

Sáng người đàn bà kia dậy sớm đi vệ sinh rồi bỗng dưng bỏ đi mất. Mà em biết đó, muốn đi vệ sinh phải qua nhà bếp. Chắc cô ấy thấy giàn dao của mẹ, cổ sợ mẹ đánh ghen hay gì đó. Ba anh dậy sau, hỏi mẹ cô ấy đâu rồi. Mẹ nói không biết. Thế là ba giơ nắm đấm lên. Bảy năm xa nhà, ba trở về tặng “quà gặp mặt” là một nắm đấm cho vợ. Ba anh em anh đâu chịu được. Anh Hai cầm cây côn nhị khúc - món đồ thể thao quen thuộc của ảnh - phóng vút vút vào ba. Anh thì ôm mẹ lôi ra tránh nắm đấm của ba. Thằng út 10 tuổi nhào vô… tụt quần ổng.

Cả nhà như hát bội, hàng xóm bu lại xem ồn ào như vỡ chợ. Ba anh bỏ đi luôn từ dạo đó. Sau đó mẹ anh nằm nhà ba ngày và khóc. Anh Hai quyết định không đi học nữa, dù đang học lớp 12. Anh ấy ở nhà đi làm công nhân lò mì có tiền phụ mẹ nuôi em. Anh cũng muốn nghỉ dù mới lớp 9, nhưng anh Hai bảo, hãy ráng học luôn giùm phần anh ấy. Ảnh rất muốn học để làm một luật sư nhưng nhà nghèo quá... Vậy là anh Hai nuôi anh và thằng Út ăn học luôn. Ông chủ lò mì thì cho mượn vốn để mẹ làm cái quán giải khát, bán cho công nhân lò mì chứ không phải ra chợ bán rau ghém bắp chuối bào như trước nay nữa.

Nương nuốt nước mắt theo câu chuyện của chồng. Câu chuyện mà suốt thời yêu nhau anh chưa từng kể tỉ mỉ như vậy. Lòng cô thầm yêu thương và kính trọng mẹ chồng hơn, bởi nếu là Nương, thì khi ông gõ cửa xin vào nhà đã có chổi chà chổi quét mang ra rồi. Lại còn bắt nằm chung giường nữa hả? Chắc dao phay, dao gọt, dao bào, dao găm gì gì cũng đem ra thí võ đài hết cả. Ở đó mà nhường phòng cho  ngủ.

Vậy mà mẹ vẫn bình tĩnh được, mẹ làm con ngưỡng mộ quá mẹ ơi!

Sáng hôm ấy, khi bình minh vừa lên, đem những tia nắng đầu tiên vào không gian mát dịu thì Nương đã dậy. Cô nấu nấu món cà ri gà thả vườn chính tay mình nuôi, hái mớ rau nêm chính tay vợ chồng trồng để nêm nồi cà ri gà ngon ngọt hơn. Mớ lá lốt nõn xanh cũng hái vào băm nhỏ vò viên với thịt chiên giòn lên. Mớ cải xà lách chồng Nương đang cẩn thận tỉa từng lá kia sẽ lót dĩa cho mấy viên thịt chiên lá lốt này.

À còn mớ rau cần nước xanh um kia sẽ xào với thịt bò nữa chứ. Vừa làm bếp, Nương vừa í ới chồng nhanh tay để kịp về thăm mẹ hôm nay. Cung đường về nhà mẹ chồng 20km mà sao cô dâu trẻ nghe dài quá.

Xe chạy nhanh nhanh, bên tai Nương gió thổi vù vù vì bình minh hôm nay thật đẹp vì trời cao xanh vời vợi, nắng vàng ngập lối đi…

Đào Phạm Thùy Trang