Chợ quê tháng chạp - tản văn Nguyễn Thành Công

Chợ quê truyền thống mang đậm đà nét xưa phản ánh đời sống vùng nông thôn thuần phác có ở mọi nơi như sự còn lại của một thời trước đà tiến hóa, trong bức tranh thương mại đã có nhiều phương thức kinh doanh mới như siêu thị, mua bán online tương tác sâu rộng tiện lợi nhanh chóng với cả ngoài nước. Trong khi đó, chợ quê vẫn vậy: bổn phố xưa cũ với các cửa hiệu kinh doanh cố cựu cố định các mặt hành uy tín, nhà lồng - không gian của mua bán tổng hợp thiên về thực phẩm - chợ cá, chỗ ồn ả bậc nhất. Chưa hết, chợ quê còn tồn tại với hàng rong đủ thức quê trên tay các chị cùng tiếng rao, từng dãy bán hàng tự sản tự tiêu ngồi xổm hai bên đường dẫn vào chợ trong từng gá, rổ, thúng, xịa với chút cá tôm, rau củ, một cặp gà, chút măng… Không chỉ ở tỉnh lẻ, Sài Gòn cũng còn nhiều chợ quê ở các phường ngay nội thành mang nét rất gần “họ hàng” chợ ở các xã Miền Tây. Chỗ ngã rẽ từ đường Hoàng Văn Thụ dẫn đến giao cắt đường ray xe lửa, tồn tại chợ quê y chang ở miệt đồng bằng cũng có bán ngồi xổm, hàng tạp hóa, hàng rong, nhà lồng… Những chợ theo “mô hình” như thế có khắp thành phố, như gần cầu Thị Nghè, vào đấy cứ ngỡ về đến Bạc Liêu, Cà Mau.

Tháng Chạp, không khí tết nguyên đán đến thật gần, sắc Đông hòa quyện Xuân mang tới cái lạnh se se nhẹ nhàng nồng nàn tựa trên cao nguyên Lâm Viên, ở các chợ quê màu Tết đã ùa về qua những mặt hàng chỉ vào dịp này mới có: bao lì xì, mai giả, hàng trang trí tết, và đương nhiên phong phú nhất vẫn là quần áo. Dạo một vòng các chợ quê ở miệt Cà Mau “thấy” tết đã thật gần qua những bước chân chen nhau ở ngõ hẹp vào chợ, hàng hóa tươi mới, đồ trưng ngày Tết lung linh sắc màu… Lên Sài Gòn,  qua Thảo Cầm Viên,  cầu Thị Nghè 2,  ăm ắp riếng rao, hàng họ đầy  sắc Tết, chất quê có lẽ còn đậm đà ở chợ  nhỏ ở Miền Tây. Ở chốn ngự của các tập đoàn hùng mạnh kinh doanh hiện đại, những chuỗi siêu thị sáng choang, nơi “đền xanh đèn đỏ”  đô hội bậc nhất, các chợ quê nổi bật,  gọi về truyền thống ngày qua. Này hàng trái cây, bánh mứt, rồi tôm cá từng rổ gá y chang miệt dưới đồng bằng. Một cô gái dựng xe đạp với hàng cây Phát Tài dành riêng cho tết để hẳn giá tiền – gieo tết sớm đến mọi người dù chỉ nhìn thôi: mỗi cây Phát Tài duy trì tục cầu may mắn cho năm mới, mần ăn hanh thông, tiền tài phát đạt. Nhìn hàng của cô gái  trên xe đạp, biết tết thật đã  đến gần rồi. Về quê, Camera ưu tiên hình ảnh hàng Phát Tài của cô gái ở Sài Gòn như kỷ niệm nổi bật mang về từ thành phố, hơn cả clip ghi hình Thảo Cầm Viên hay Dinh Độc Lập, hàng Tết của cô gái trong nhân dáng quê mang đậm nét quê bao đời của sự lam lũ tần tảo bao đời của người phụ nữ Việt, cô bán chút cây mọn để chăm cho những ngày tết đang về…

 Chợ quê tháng Chạp, nơi nét Việt còn đầy.

 

 

 

Nguyễn Thành Công